Trong năm 2018, hoạt động đối ngoại có nhiều khởi sắc, được triển khai đồng bộ, hiệu quả, phát triển toàn diện cả về bề rộng và chiều sâu, đều khắp trên cả 3 trụ cột (đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân), góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội và củng cố quốc phòng, an ninh của tỉnh.
Trong năm 2018, hoạt động đối ngoại có nhiều khởi sắc, được triển khai đồng bộ, hiệu quả, phát triển toàn diện cả về bề rộng và chiều sâu, đều khắp trên cả 3 trụ cột (đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân), góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội và củng cố quốc phòng, an ninh của tỉnh.
Các hoạt động hợp tác quốc tế được triển khai mạnh mẽ, vừa duy trì các mối quan hệ truyền thống, vừa mở rộng hợp tác với các địa phương mới. Các hoạt động ngoại giao văn hóa, thông tin đối ngoại được triển khai với nhiều hoạt động ý nghĩa. Công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài được quan tâm, thực hiện, thông qua nhiều hình thức khác nhau. Công tác lãnh sự và bảo công dân, công tác vận động viện trợ phi chính phủ nước ngoài được quản lý chặt chẽ. Công tácquản lý biên giới tiếp tục đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội trên biên giới và góp phần tăng cường, củng cố xây dựng biên giới hoà bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển giữa 2 nước Việt Nam – Lào và đảm bảo toàn vẹn biên giới biển. Các hoạt động xúc tiến đầu tư, xúc tiến thương mại, quảng bá du lịch được triển khai khá bài bản, có trọng tâm, trọng điểm… Các hoạt động đối ngoại Đảng, đối ngoại Nhân dân được triển khai rộng rãi, sôi nổi, hiệu quả. Công tác quản lý đoàn ra, đoàn vào được thực hiện đúng quy định.
Tuy nhiên, công tác đối ngoại còn có những hạn chế nhất định: Hoạt động quản lý hội nghị, hội thảo quốc tế vẫn chưa đi vào nề nếp, một số cơ quan, đơn vị khi tổ chức hội nghị, hội thảo quốc tế chưa xin phép. Công tác quản lý hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ vẫn còn sơ hở, một số cơ quan, đơn vị chưa lập sổ theo dõi quản lý hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ theo quy định. Công tác triển khai thực hiện điều tra song phương, phân loại danh sách các đối tượng di cư, nhập cảnh trái phép, kết hôn không giá thú trong khu vực biên giới với các tỉnh của Lào đã đạt được một số kết quả nhưng còn chậm. Tiến độ phối hợp triển khai thủ tục nhập quốc tịch cho công dân Việt Nam của phía Lào còn chậm..
Năm 2019, tình hình kinh tế thế giới được dự báo ở mức tích cực nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro, phức tạp, khó lường. Chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, căng thẳng giữa Mỹ và các đối tác thương mại, các nền kinh tế lớn, kết hợp với các yếu tố rủi ro địa chính trị, xu hướng bảo hộ thương mại nội địa, chủ nghĩa dân túy… sẽ tác động tới các thể chế thương mại quốc tế (đa phương, khu vực và song phương), cấu trúc sản xuất, tình hình cung cầu, giá cả, chuỗi sản xuất khu vực và thế giới, dấy lên các quan ngại về ảnh hưởng tiêu cực đối với tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, tăng trưởng của các nền kinh tế đang phát triển ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương vẫn được dự báo ổn định. Trong nước, kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì ổn định, tăng trưởng diễn ra đồng đều ở tất cả các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ… Trong bối cảnh đó, công tác đối ngoại của Nghệ An cần tiếp tục được triển khai chủ động, tích cực, có trọng tâm, trọng điểm, chú trọng hiệu quả, thực hiện tốt các nhiệm vụ và giải pháp sau:
1. Đối ngoại Đảng
Tăng cường quán triệt, triển khai Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 10/4/2013 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế và Kết luận số 73-KL/TW của Bộ Chính trị về tăng cường quan hệ đối ngoại của Đảng trong tình hình mới.
Tập trung tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa quan hệ đối ngoại Đảng với các tỉnh của nước CHDCND Lào, đặc biệt là tỉnh Xiêng Khoảng và các tỉnh chung đường biên giới. Đẩy mạnh các hoạt động giao ban trao đổi kinh nghiệm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, chính quyền và các nội dung khác ở cấp tỉnh và cấp địa phương.
Thúc đẩy hợp tác hữu nghị với địa phương các nước như các tỉnh của Lào, tỉnh Ulianốp (Liên bang Nga) …
2. Ngoại giao Nhà nước
– Công tác quản lý đoàn ra, đoàn vào: Tổ chức và quản lý công tác đoàn ra và đoàn vào nghiêm túc theo quy định. Các hoạt động đoàn ra chủ yếu tập trung vào hoạt động hợp tác hữu nghị, xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch ở các thị trường, đối tác như Lào, Trung Quốc, các nước ASEAN, Đông Á …
– Công tác tổ chức, quản lý hội nghị, hội thảo quốc tế: Tiếp tục thực hiện hiệu quả và nghiêm túc Quyết định số 76/2010/QĐ-TTg ngày 30/11/2010 của Thủ tướng Chính phủ về tổ chức quản lý hội nghị hội thảo quốc tế trên địa bàn tỉnh. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và quản lý hoạt động tổ chức hội nghị, hội thảo quốc tế.
– Công tác hợp tác quốc tế: Tiếp tục đẩy mạnh quan hệ hợp tác với các đối tác truyền thống; tiếp tục đẩy mạnh quan hệ hữu nghị và hợp tác cấp địa phương; thiết lập quan hệ hữu nghị giữa tỉnh Nghệ An với các địa phương của các nước.Thường xuyên tiếp xúc, thúc đẩy quan hệ với các cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài, các tổ chức quốc tế và các cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài.
– Kinh tế đối ngoại:
+ Xúc tiến, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI): Tích cực làm việc với các tổ chức nước ngoài tại Việt Nam; tăng cường quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư nước ngoài đang hoạt động trên địa bàn tỉnh; Tổ chức các hội nghị, hội thảo như Hội nghị Gặp mặt các nhà đầu tư Xuân Kỷ Hợi 2019…
+ Xúc tiến thu hút nguồn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA): Tiếp tục đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án ODA đang triển khai trên địa bàn tỉnh. Xây dựng và triển khai có hiệu quả đề án định hướng vận động và quản lý sử dụng nguồn vốn ODA trên địa bàn tỉnh.
+ Vận động, thu hút viện trợ phi chính phủ nước ngoài (NGO): Phấn đấu năm 2019, vận động viện trợ đạt 2 – 3 triệu USD. Tổ chức đoàn đi vận động thu hút viện trợ tại Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh.
+ Hoạt động xúc tiến thương mại: Tăng cường liên kết các hoạt động quảng bá xúc tiến thương mại giữa tỉnh Nghệ An với các tỉnh, thành trong nước và đối tác quốc tế; Tổ chức, tham gia các đoàn đi khảo sát thị trường và các hội chợ giới thiệu hàng hóa xuất khẩu tại một số địa điểm như Lào, Trung Quốc, một số nước ASEAN, Hàn Quốc, Nhật Bản và một số nước Châu Âu.
+ Hoạt động quảng bá, xúc tiến du lịch: Tăng cường hợp tác với các cơ quan quản lý nhà nước về du lịch, các doanh nghiệp du lịch các nước trong khu vực; phát hành các ấn phẩm tuyên truyền, quảng bá du lịch: bản đồ du lịch Nghệ An, các ấn phẩm quảng bá điểm đến, sản phẩm, dịch vụ du lịch Nghệ An và tờ rơi, tập gấp sản phẩm, dịch vụ du lịch….
+ Hoạt động xuất nhập khẩu: Tiếp tục triển khai Đề án Phát triển xuất khẩu trên địa bàn Nghệ An giai đoạn 2016 – 2020; tiếp tục triển khai Kế hoạch hành động của tỉnh thực hiện Chiến lược xuất, nhập khẩu hàng hoá giai đoạn 2012 – 2020, định hướng đến năm 2030.
– Công tác thông tin đối ngoại: Xuất bản Bản tin Đối ngoại Nghệ An bằng 2 thứ tiếng Việt và Anh; tổ chức triển lãm bản đồ Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam – Những bằng chứng lịch sử và pháp lý tại các địa phương trong tỉnh; duy trì hoạt động cụm thông tin đối ngoại tại cửa khẩu Nậm Cắn. Triển khai hiệu quả các hoạt động của Ban Chỉ đạo Thông tin đối ngoại của tỉnh.
– Ngoại giao văn hóa, giáo dục: Tổ chức các lễ hội nhằm giới thiệu, quảng bá những nét văn hóa đặc sắc, danh lam, thắng cảnh và các di tích của địa phương. Tăng cường các hoạt động hợp tác trong lĩnh vực giáo dục với các cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam, các tổ chức quốc tế, địa phương các nước nhằm vận động hợp tác, tài trợ các chương trình học bổng, trao đổi chuyên gia góp phần phát triển giáo dục tỉnh Nghệ An.
– Công tác quản lý biên giới lãnh thổ quốc gia:
+ Công tác quản lý hệ thống mốc quốc giới: Tổ chức quản lý và bảo vệ an toàn hệ thống mốc quốc giới trên thực địa; phối hợp Ủy ban Biên giới Quốc gia hai nước Việt Nam, Lào và chính quyền tỉnh Hủa Phăn tổ chức xây dựng hoàn thành cột mốc quốc giới 390 bị xâm hại hư hỏng trên đoạn biên giới.
+ Công tác quản lý, bảo vệ biên giới: Phối hợp với các tỉnh Xiêng Khoảng, Hủa Phăn và Bôlykhămxay (Lào) thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ biên giới; tiếp tục thực hiện chương trình kết nghĩa giữa các đồn biên phòng tuyến núi với lực lượng bảo vệ biên giới của Lào; tổ chức giao ban định kỳ giải quyết các vấn đề liên quan đến tình hình lãnh thổ, an ninh biên giới, quản lý hệ thống mốc quốc giới với các huyện biên giới đối diện tỉnh Xiêng Khoảng, Hủa Phăn, Bôlykhămxay; tiếp tục triển khai thực hiện Đề án Nâng cao hiệu quả hợp tác, giúp đỡ lực lượng vũ trang tỉnh Xiêng Khoảng giai đoạn 2013 – 2020; chỉ đạo làm tốt công tác phối hợp đảm bảo an ninh trật tự với các tỉnh của Lào có chung đường biên giới.
+ Công tác tìm kiếm, cất bốc, hồi hương mộ liệt sỹ Việt Nam hy sinh tại nước CHDCND Lào: Tiếp tục đẩy mạnh công tác tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam theo kế hoạch ký kết hàng năm và tổ chức Hội đàm giữa Ban Công tác đặc biệt tỉnh Nghệ An với Ban Công tác đặc biệt 3 tỉnh Xiêng Khoảng, Xay Sổm Bun, Viêng Chăn (Lào).
– Công tác lãnh sự và bảo hộ công dân: Đẩy mạnh công tác bảo hộ công dân và pháp nhân người Nghệ An ở nước ngoài và người nước ngoài trên địa bàn tỉnh Nghệ An theo quy định. Quản lý các hoạt động của tổ chức, cá nhân nước ngoài trên địa bàn tỉnh tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam. Tăng cường công tác quản lý du học sinh, người Nghệ An đi lao động, học tập, du lịch ở nước ngoài.
– Công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài: Triển khai có hiệu quả đề tài “Huy động nguồn lực người Nghệ trong và ngoài nước đóng góp cho sự phát triển kinh tế – xã hội tỉnh Nghệ An”. Tổ chức Chương trình Gặp mặt Kiều bào Nghệ An về thăm quê hương đón Xuân Kỷ Hợi 2019.
3. Đối ngoại Nhân dân:
– Củng cố, tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác với nhân dân các địa phương của các nước ASEAN, các đối tác quan trọng và bạn bè truyền thống; duy trì mối quan hệ gắn bó với các tỉnh chung đường biên giới của Lào, đẩy mạnh vận động nhân dân tham gia xây dựng đường biên, cột mốc hòa bình, hữu nghị, hợp tác, tăng cường giao lưu, trao đổi kinh nghiệm; triển khai phong trào kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới, với mô hình kết nghĩa “Bản – Bản”.
– Tổ chức các hoạt động giao lưu nhân dân, sinh viên, học sinh các nước nhân sự kiện các ngày lễ lớn của các nước, lễ kỷ niệm năm chẵn ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và các nước.